Thursday, November 19, 2009

Хархулангийн бөгж

Хархулангийн бөгж романыг өчигдөр худалдан авснаа, дэндүү сонирхолтой байсан тул, шөнө дунд болсныг ч үл анзааран нэг суурин дээр уншиж дуусгалаа.

Баларсан, өнгөрсөн, одоо хэмээх 3 үеийг нууцлаг боловч, уран сэжмээр гайхалтай сайхан холбож өгчээ. Тэр Хархулангийн цайз руу нэвтрэх хэсэг, Манжуурт амь сөрөн урагшлах эрэлхэг монголчууд, ухаант эмэг эх, аюулт зандалчдаас арга эвийн ухаанаар дутаах Хантайн адал явдал мэтээр үнэнхүү сонирхолтой сэтгэмж, дүр зураг цааш хөвөрнө...

Ахас өвгөдийг хүндлэх ариун заншил, чигч шударгуу баримтлал, улс түмний тусын тулд амиа ч золих агуу сэтгэл, хэлсэн ярьсандаа ямагт үнэнч байх чанар зэрэг өнөө бидэнд үнэхээр дутагдаж буй үнэт зүйлсийг уран үгс, утгын чимгээр бахдалтайяа гаргаж.

Үлгэр дандаа сайнаар төгсдөгийн адилаар зохиол маань ч гэрэл гэгээлгээр жарган байна. Зохиолч өөрийгөө Нирунзу хэмээн нэрийдсэн ба ямар аавын хэн гэдэг хүү болохыг мань үнэхээр мэдэж чадсангүй. Ямартай ч амьдралын хал чулуу, халуун хүйтнийг амсахаараа нэг болсон өндөр боловсролтой, зүрхэндээ галтай жинхэнэ монгол хүн(эр?) бололтой.

Хавтас, хэвлэлийн цаасыг имэрвээс байдаг л нэг номхон санагдах биз. Гэхдээ балын амт нь цагаан дээр хараар жирийсэн үгс, өгүүлбэрт байгаам. Уншаад үзэгтүн, утгын урныг мэдэрч, хавьд амсаагүй сэтгэлийн таашаалыг эдэлнэ гэдэгт миний бие бардам итгэж байна.

Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай!

Хавсралт:
=========================================

Monday, October 26, 2009

Номын сайн нөхөрт дуулгах сонин

Миний бие бээр үзсэн харсан шалихгүй, мэдэх чадахаар гавихгүй ч ном гээч ариун эрдэнийг хүндэтгэн дээдэлж, дурласнаа боломжийн хэмжээнд цуглуулж, уншиж ухамсарлаж явдаг нэгэн билээ. Монголын жирийн нэг ажилчин, албан хаагчийн төлөөлөл маньд хүссэн номоо захиалан авчруулах[1] бололцоо тэр бүр байхгүй. Сайн ном дор хаяад 50-с 60 ам.доллар гэхээр 2 ном аваад хоосон хонох уу, 2 номоо мартаад хоолтой хонох уу гэдэг дээр сонголт хийх шаардлага байнга гарна. Харамсалтай нь миний сонголт үргэлж 2 дахь нь :(

Бодит байдал иймийн атал ном унших хорхойгоо дарж ер чадахгүй нь. "Ном унших нь ариун үйл.", "Номын хулгайг хулгай гэдэггүй!" мэт хэн хэзээ зохиосон нь үл мэдэх хэлцээр гэмээ цайруулахаа аядаж, энд тэндэхийн вебээс уншья гэсэн номоо хурааж, цуглуулж суудаг. Хэдүй үнэ төлбөргүй татдаг ч, угтаа бол хууль бус үйлчилгээ ашиглаж байгаа санагддаг. Миний адил зовлонтой олон залуус бий.

Thursday, October 22, 2009

Bash use case: Downloading Railscasts

Сүүлийн хэд хоног Rails-ийг нилээд эрчимтэй үзэж байна. Жилийн өмнө нэг ном уншсан, хэргийг нь гаргахгүй байсаар бараг мартаж орхиж. Уул нь бол зөндөө л ном байна, бүгдийг нь ухаад суухаар нэлээд цаг зарах шинжтэй. Харин rubyonrails.org-ийн документац хавиар хэсч яваад, Railscasts хэмээх нээлттэй видео хичээлтэй нэлээдгүй хэрэглүүштэй сайт байдгийг мэдэж авлаа.

Хичээлүүд нь их ойлгомжтой, амьдралтай. Товч бөгөөд тодорхой. Янзтай. Харин вебээр үзэхээр энд тэнд дарж, хуудас лоод хийхийг хүлээж суух нь жаахан залхуу хүрмээр. Болдог бол бүгдийг нь татаж аваад(import into media player list), эхнээс нь дуустал үзэх юмсан. Ер нь хоёр дэлгэцнийхээ нэг дээр нь гаргачихаад, хэрэгтэйг нь тогтосхээд үзээд байвал нь тун догь, цаг хугацааны хувьд хэмнэлттэй ч юм шиг, нэг сумаар хоёр туулай буудах тухай л яриа юм.

Сайтын html кодыг сонжихнээ тун цэгцтэй санагдсан тул жижиг робот бичээд, гүйлгэчихмээр санагдлаа. За ингээд гялс нэг скеч бичээд, жаахан дебагдаж, зүгшрүүлээд бидний робот бэлэн боллоо:

railscast_video_downloader.sh
Энэ скриптийн эх миний git repo дээр бий.


Кодын мөр бүрийг тайлбарлалтгүй байх аа, хараад л ойлгох биз. Гэхдээ скриптийн онцлогоос дурдъя:
  • Бүх видео хичээлийг татна. Хуудас дамжин crawl хийнэ.
  • Татац ямар хавтаст хураагдахыг тохируулах боломжтой. Одоогийнхоор бол скрипт байгаа газарт 'movies' хавтас үүсгээд, түүний дотор цуглуулна.
  • Татах хурдыг тохируулна. 20K/s гээд хязгаарласан тохиолдолд хавь орчиндоо балаг тарихгүй.
  • Таталт хооронд бага зэрэг амсхийнэ. Серверт тустай байж болох юм.
  • Татсан файлыг дахин татахгүй. Харин дутууг зогссон газраас нь үргэлжлүүлнэ. Тийм болохоор асааж, унтрааж, хэдэн өдөр дамнуулан ажиллуулсан ч болох нь!
За ингээд хичээлээ үзье:

Татаад авчихсан болохоор гэрийн интернэт удаан байх нь эрдэм номд шимтэх ариун үйлсэд саад болж үл чадмой ;)

Видео нь чанартай, бичлэг сайтай юм гээч! Өөр, өөрийн онцлогтой 180 хичээл байна. Сайхаан!

Тэмдэглэл:
Очко багшийн бичсэн "Ruby use case : Downloading Монголын Нууц Товчоо"-г сонирхоорой. Богинохон, цэгцтэй програм бий.

Линукс - хөгжүүлэлт хийхэд нэн таатай орчин. Хийх ёстой зүйлээ юунаас ч илүү хийх олон жижиг програмын цуглуулга. Эдгээрийг өөр хооронд нь угсарч, залгаад нилээд төвөгтэй ажиллагааг тун амархан шийдчихнэ. Бүтээмжийг их өргөнө. Юникс философи гэж тусдаа лут сонирхолтой сэдэв бий. Энэ талаар пост бичихээр төлөвлөөд, материал цуглуулж байна.

Saturday, October 17, 2009

Загварын шоу үзэж баймаар юм байна

Өнөөдөр Говь ХК-иас зохион байгуулж буй Fall/Winter 09'10 Fashion Show-ийг сонирхлоо. Амьдралдаа анх удаа загварын шоу үзэж байгаа минь энэ юм. Гайхалтай сайхан байлаа.

Угтаа бол миний бие хувцас урлал сонирхдоггүйн дээр, загвар өмсөгчдийг тэнгэрийн явдалтай, тэнэгдүү байрын хүмүүс гэж төсөөлж явдаг. Алдаа байсан шиг байна аа, найзууд аа. Уучлаарай ;)

Дизайнер хүний ур ухаанаа шингээсэн бүтээлийг амилуулж буй эдгээр бүсгүйчүүлийн донжтой алхаа, мэргэжлийн үзүүлбэр цаанаа л нэг эрч хүчтэй, урам зоригтой юм. Үзсэн хүний нүд баясч, сэтгэл сэргэмээр. Ялангуяа сонгодог хөгжмийн аянд, үдшийн даашинзтай бүсгүйчүүл маань ямар сайхан харагдаж байсан гээ? Үнэнхүү бахадмаар. Гоо сайхан ертөнцийг аварна аа гэдэг нь ер нь үнэн байх. Танхим дүүрэн хүн нижигнэсэн алга ташилтаар талархал илэрхийлнэ лэ. Загвар өмсөгчдөөс гадна дизайнер, арга хэмжээг зохион байгуулагч нарт их сайхан урам болсон байх.

Бодохнээ, загварын шоу үзэж баймаар юм байна. Залуу нас, өнгө жавхаа бидэнд эрч хүч өгөхгүй гэж үү? Ер нь л гоё мэдрэмж... Үзүүлбэрийн дараа эрчүүд эхнэртээ ганц аятайхан цамц аваад өгчиж баймаар юм билээ, сайхан л бэлэг болно.

Цөөн хэдэн зураг дарсныгаа та бүхэнд сонирхуулъя. Ер нь урлагийн тоглолт зэрэг анивчсан, гялалзсан, нөгөө талаар гэрэл багатай орчинд сайн флаш, линзгүйгээр чанартай зураг авна гэдэг их хэцүү эд бололтой. Блюртэй гараад ер болдоггүй, ISO 1600 -аар л авлаа да. Түүнээс гадна камерны зай дуусаад яг өнөө үдшийн даашинзтай оргил хэсгийн зургийг дарж чадаагүй :( Чамлахаар чанга атга!

Зураг №1. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Butterfly)


Зураг №2. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Lady Brown)


Зураг №3. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Once in America)


Зураг №4. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Lady Purple)

Зураг №5. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Jet Li? )


Зураг №6. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Beauties)


Зураг №7. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Alaska?)


Зураг №8. Загвар өмсөгч . . . . . . . . .
(Metropolitan)


Тэмдэглэл: Загвар өмсөгчдийн нэрийг мэдэхгүй тул зургийг дугаарлан, нэрийн оронд цэг тавьлаа. Таних хүний тань зураг энд тавигдсан бол нь нэрийг нь комментоор үлдээнэ үү. Зурагнуудад нэр санал болгосон ч бас болох.

2009.10.16

Monday, July 27, 2009

Зураглаач болов оо, би ;)

Өвөл цөөн хэдэн сар томилолтоор Японд ажиллалаа. Токио хавийн өвлийг ч ямар өвөл гэхэв, цайрах цасны барааг тэнд ер нь харсангүй. Зуны ботинктой туусаар л байгаад ирлээ. Богино буюу 3 хүртэлх сарын хугацаагаар Японд ажиллаж амьдарвал нь их сонирхолтой, харин түүнээс жаахан удвал мань мэт нь баахан уйдах шинжтэй.

Эргээд бодоход зөв бодолтой, шижигнэсэн сайхан залуустай хамтран ажиллаж байжээ. Одоо ч тэдгээр эрхэм хүмүүстэй холбоотой байж, гэр орноор нь хааяадаа зочилж, мэнд устай явахыг боддог. Очих бүрт хоол цай болон, төрсөн дүү шигээ хүлээн авч, шөнө хугаслан элдвийг хөөрөх ах эгчтэй би ч азтай хүн юм. Гоби, Галаа, Батака, Очко нарын хүмүүс, тэдний гэр бүлийнхэнд би ер нь нэлээдгүй өртэй дэг.

12 сарын дундуур Гобийнд яваад очлоо. Бас л дайлуулж, цайлуулж, хүндэрсэн нь ойлгомжтой, ккк. Нөхөр нэг бандгар хар[1] юм авчихсан байна. Эргүүлж тойруулж, түүнийгээ тайлбарлана, зураг авч үзүүлнэ. Авсан зурагнууд нь ямар ч гоё юм, ямар ч тод юм. Бүр хорхой хүргэчихлээ. Хэд дарж үзэв. Тансаг!

Хэд хоногийн дараа нөхрөөс линк ирэхнээ, Вимомн.нэтэд[2] гэрэл зураг сонирхогчдын клуб байдаг аж. Бүртгүүлээд л авлаа. Фото зурагчдын зайлшгүй мэдэх ёстой онолоос авахуулаад, төрөл бүрийн хичээлүүдийг цуврал болгон системтэйгээр оруулжээ. Хичээл болгон даалгавартай, доор нь гишүүд авсан зургаа тайлбартай оруулснаар, сонирхолтой хэлэлцүүлэг энд тэндгүй өрнөж эхэлсэн байна. Клубын зохицуулагч нь английн хамгийн алдартай фото студид мэргэжлийн зурагчнаар ажиллах Эбэ[3] хэмээх монгол залуу байна. Гишүүд түүнийг багш аа хэмээн авгайлах ба нөхөр ч хүмүүсийн ур чадварт тааруулан маш гоё зөвлөмж бичих юм. Харин манай Гоби өсөх ирээдүйтэй мундаг зураглаач-сурагч болчихсон, фото сонирхогч дундаа ихэд нэр хүндтэйд тоогдоод бас ч гүй Токио хотоор фото экскурс зохион байгуулан, түмний манлайд гялалзаж яваа нь клубын үйл ажиллагаанаас тодхон харагдах ажээ.

За тэгээд, горхой хүрээд еөр болдоггүй. Нэг бандгар хартай болохоор шийдлээ... Амралтын өдөр дамнуулдан Амазон DSLR[4] хэсгийн сэтгэгдэл, дүгнэлтийг нэгийг үлдээлгүй шүүв. Уншиж уншиж төсөр үнэ, өндөр рэйтингтэйгээр нь Nikon D40-г[5] тоочигдлоо. Клубынхнаасаа энэ аппаратны талаар санал асуухаа бас мартсангүй. Үлэмж том плакат хэвлэх гээгүй л бол өндөр пиксельтэй аппарат төдийлөн шаардлагагүй гэнэ, DSLR л бол DSLR, зурагчны өөрийн техник ур дүй чухал. Тэгээд ч сайн гэрэл зургийг 100% гэвэл нь мэдрэмж-50%, гэрэл-40%, техник-10% хувийг нь бүрэлдүүлдэг юм байна. Ер нь эхлэн сурч байгаа хүн учиргүй үнэтэй аппарат хөөх нь амьдралдаа жолоо барьж үзэлгүйгээр Ламборгини худалдаж авахтай утга нэгэн гэнэ ээ. Би ч хайран Ламборгиниг яйрин ямбий болгоё гэж санасангүй D40-дээ сэтгэл ханалаа, ккк. (Ер нь D80, 90 авчих мөнгө байсийм болов уу? ;)

Нутаг буцахаас 2 долоо хоногийн өмнө, Sofmap[6]-аас хуучин D40 боди-г, 18-55mm, 55-200mm 2 линзийн хамтаар боломжийн хямд худалдаад авчихлаа. Дараад л эхлэнэ шүү дэ. Эхний оролдлогууд баахан бүтэлгүй. Зураг авах ч зугаа төдийхөн зүйл биш бололтой дог оо. Үүнээс хойш авсан хар аппаратаа өглөө оройгүй үнгэж явсаар өнөө shutter speed, focal, white balance-ийн уялдааг овоо гайгүй ойлгож эхэллээ.

Ингээд сав л хийвэл аппаратаа цүнхлээд, үүрч явдаг болов. Хүн хар эгнүүлж зогсоогоод, болсон болоогүй шархийлгээд яваад байхаар хавь ойрондоо зурагчин хэмээн тоогдох аястай. Хэдэн зуугаар нь патиар дараад, дарсандаа дүгнэлт хийгээд байхаар арга барил маань яах аргагүй тогтмол дээшилж байх шиг санагдана. Гэнэтийн тохиолдолд, ялангуяа гэрэл багатай орчинд хөрөг зураг дарахаар олигтой үр дүнд хүрэхгүй байх нь бас бий.

Өнгөрдөг 5 сард "Үзэмжит байгаль" нэртэй фото зургийн уралдаан вимомн.нэтэд зарлагдлаа. Клубынхан гайгүй идэвхитэй оролцож байна. Хаврын орог саарал өдрүүд, хангай дэлхий ногоорч амжаагүй үес, дөмөгхөн зураг авч чадахгүй л яваад байлаа. Нэг амралтын өдрөөр лагерийн хойд дэнж өгсөөд, жаал зураг дарлаа. Гурван зураг сонгож байгаад, уралдаанд өгснөөс "Баянголын ам өгсөөд, толгод тонгойх агшинд..." маань 2-р байрт шалгарчээ. Бөөн баяр. Клубын гишүүд баяр хүргэж, зурвас бичээд л, нэг хэсэг додигор суув.

"Баянголын ам өгсөөд, толгод тонгойх агшинд..."
Зураглаач: С.Баттөр

Саяхан уралдааны шагнал болох "The Digital Photography Handbook"[7] нэртэй сайхан номыг хүлээн авлаа. Эбэ багш маань урмын үгсээр хавтсыг нь мялаагаад, гарын үсгээ зуржээ. Их баяртай байна. Хамт ажилладаг, бас фото сонирхдог ах хүүд[8] номоо гайхуулж, хорыг нь жаал малтаад авахаа бас мартсангүй ээ гэж, ккк...

Ингээд Вимомн.нэтийн гэрэл зураг сонирхогч андууддаа их баярлалаа. Мөн намайг "уруу татсан" Гоби ахдаа талархъя ;)

Эцэст нь хэлэхэд, фото зургаар хичээллэх тун сонирхолтой юм байна. Шинэ газар орон үзнэ, шинэ хүмүүстэй танилцана. Мөн өмнө нь анзаардаггүй, хайхардаггүй байсан олон гайхалтай зүйлсийг эргэн таних, мэдрэх боломжийг олгоно. Ер нь залуу нас, аз жаргал, гэр бүл, хайр энэрэлийн торгон мөчийг гэрэл зурагт мөнхөлнө гэдэг өөрөө их буянтай үйл байх. Гэрэл зургаар хичээллэцгээе, залуус аа.

Үүнийг уншиж байгаа найз нөхөддөө өөрийн сурсан багахан мэдлэгээ хуваалцахад бэлэн байна. Аппарат дагалдах хэрэгслийн хувьд жаахан үнэтэй байж болох ч, алдаад туучихсан торгон мөчүүд түүнээс ч үнэтэй болох цаг үе ирэх ч юм бил үү, хэн мэдлээ. Ухаан алдам үнэтэй хөөрөг, хурдан морьноос л лав хамаагүй нийтлэг хобби нь лавтай. Дарсан зургаа бариад явахад дэлхийн хаана ч нэвтрэлцэх нь ойлгомжтой. Гэрэл зураг цаг хугацаа, орон зайг эгнэгт мөнхөлмой.

Миний болон журмын нөхдийн фото цоморлиг
============================================

Тайлбар
============================================
[1] Ихэнхи мэргэжлийн аппарат хар өнгөтэйн дээр, сонирхогчийнхоос овор хэмжээний хувьд хавьгүй том байдгаас ингэж нэрлэх болсон нь лавтай.

[2] Япон улсад сурч, ажилладаг монголчуудын дунд түгээмэл хэрэглэгдэх SNS сайт. Ер нь л халуун ам бүлийнхэн шүү. Сайхан охид бүсгүйчүүл олон байдаг шиг байна лэ, одоогийн байдлаар хэн нэгэнтэй нь танилцаж амжаагүй л явна, ккк...

[3] Эрдэнэбат. Мэргэжлийн зураглаач. Мэдлэгтэй, тулхтай энэ залуутай биечлэн уулзсан, ядахнаа зүсийг нь таних хүн манай клубт байхгүй л болов уу. Сайхан зөвлөгөө бичдэг ч, өөрийнхөө хөрөг болон авсан зургаа ер үзүүлдэггүй нууцлаг гайхал.

[4] A digital single-lens reflex camera (digital SLR or DSLR) is a digital camera that uses a mechanical mirror system and pentaprism to direct light from the lens to an optical viewfinder on the back of the camera. Эх сурвалж: Википедиа.

[5] DSLR ангилалдаа хамгийн хөнгөн нь. $450 орчимд 18-55mm линзтэй нь худалдаад авчихна. Гэрэл зураг дөнгөж сонирхож байгаа над шиг бойтогтой хүүхдүүдэд яг тохирох аппарат.

[6] Япондоо их олон салбартай, электрон барааны дэлгүүр. Токио, Акихабарад гэрэл зургийн хэрэгслээр дагнасан хуучин барааны(中古) дэлгүүр бий. Сонголт арвинтай, давгүй мухлаг байдаг шүү ;)

[7] The Digital Photography Handbook
Хажууд нь талархлын үгсээ байрлуулчихъя ;)

[8] Мундаг менежер, salesman. Түүний Flickr хуудсаар зочлоорой.

Tuesday, June 30, 2009

NERDTree: Vimд дурлагсдад зориулав

Юникс орчинд ажиллаж, амьдардаг хүмүүс ямар текст засварлагч ашиглаж байна вэ? Миний хувьд консоль хавиар нутаглаад бүтэн нэг жил болох гэж байна. Серверт гаднаас холбогдож програм бичдэг болохоор яах аргагүй CLI[1] бүхий текст засварлагчийг түлхүү ашиглана. Түг түмэн засварлагчаас харин алийг нь вэ?

Vim. Vi Improved. Үнэхээр супер програм. Ажил хөнгөвчлөх маш олон комбинаци, өргөтгөх боломж зэрэг нь сэтгэл ихээр татна. Бараг өдөр болгон шинэ комманд, shortcut-тай танилцаж байх аястай. Төдүй хэмжээгээр ч ажлын бүтээмж дээшлэх юм. Өнөөдрийн байдлаар би гэдэг хүн бүх боломжийнх нь лав 5 хүрэхтэй үгүйтэй %-ийг л ашиглаж байгаа. Тэгээд бодохоор, гүй э мөн дундаршгүй далай яа? Хакерууд Textmate[2] .vs. Vim хэмээн мөнхөд харьцуулан ярих нь аргагүй ч юм уу?

Анхлан Vimдэх үест хавтас дамжин файл засварлах нь их төвөгшөөртэй санагддаг. Байн байн cd хийж, файл хааж нээгээд байхаар, сүүлдээ түүндээ дадаад ч байх шиг. Тэгснээ үүнээ жаахан хялбаршуулж pushd цохиж баахан таваргах жишээтэй. Арай гайгүй болоод screen, Vim-ийн split, tabe зэргийг цохино.

Хэд хоногийн өмнөөс чөлөө цагаараа Rails-аар жижиг апп хийж эхлэв. Олон үе бүхий хавтасны бүтэцтэй, ийшээ тийшээ их шилжиж ажиллаж байгаа болохоор :tabe ~/path1/path2/path3/path4/yoohhh-finally-filename мэтээр удаа дараалан цохих үнэнхүү залхуутай болоод ирлээ. Vim-ийн файл брауз хийх олигтой плагин олдохгүй золтой Emacs[3] руу урвачихсангүй ;)

Явж явж NERDTree гэх плагины сургийг гаргав. Vim-full[4] дээр автоматаар суусан байдаг боловч, байгаа нь хуучин хувилбар нь юм байна. Шинийг нь эндээс татаж авч суулгаад, баруун солгойгүй ашиглаж эхлэх нь тэрээ. Одоо хавтас хооронд шилжиж, файл нээхээс амархан зүйл үгүй боллоо ;)


Тайлбар
=====================
[1] CLI - Command Line Interface. Товчгүй, хулганагүй, зөвхөн комманд цохиж ажиллах интерфэйс гээд ойлгоход болно. Дээр үеийн програмууд бүгд ийм интерфэйстэй байсан.

[2] Textmate - The Missing Editor for Mac OS X. Мак компьютерт суулгаж ашиглах боломжтой супер засварлагч. Миний хувьд ашиглаж байсан удаа байхгүй, МакВорлд-д бурхан Буддагаас ч илүү алдартай.

[3] Emacs - Extensible, customizable text editor—and more. Бас л ашиглаж үзээгүй. Очко сэнсэйн блогоос мөн нэг чимээгүй гигант болохыг мэдэж авсан.

[4] Линукст суусан ирдэг Vim нь цомхон, нэмэлт сангүй. Ойр зуурхан хэрэглэж байгаа хүмүүст бол Vi-ээс нэг их ялгагдахгүй, тийм ч болохоор амт нь мэдрэгдэхгүй. Мэдрэе гэвэл Убунтучид sudo apt-get install vim-full комманд өгөөд, хэрэглээд үзээрэй.

Төгсгөл
=====================
Vim сайн, харин бусад нь муу гэж огт хэлээгүйг минь анзаараарай ;) "Ямар засварлагч сэтгэлд тань хамгийн их ойрхон байнав, түүнийгээ сонгож аваад тултал нь ашиглаж сурахыг хичээгээрэй. Ингэвэл бүтээмжээ 200% нэмэгдүүлж чадна, харин юм юм рүү үсчээд байвал, юм юмны л дундуур болно." гэж ESR-ийн номноос бас уншиж байсан юм байна. Vim.Lovers-т амжилт хүсье.

Tuesday, June 23, 2009

Жоорж Оруэлл - Эзнээ сольсон нь

Хэд хоногийн өмнө 10,000 төгрөгөөр Жоорж Оруэлл - Эзнээ сольсон нь, Шолохов - Дөлгөөн Дон I,II, Жюль Верн -Дэлхийг тойрсон 80 хоног, Дашдэлэг, Октябрь нарын - Орон орны хоол зэрэг нэлээд хуучны номнууд худалдаж авлаа. Хэвлэгдээд өчнөөн жил болсон ч эдэлгээ нь харин шинээрээ шахуу юм, магадгүй хаа нэг аймгийн төвийн номын санд он удаан жил дарагдаж хэвтээ биз. Харин өнөө шинээр хэвлэгдсэн ганц ном л 15,000 төгрөг буюу эдгээрийг авдгаас хавьгүй үнэтэй байгаа.

Шинээр авсан номнууд

....Хэдэн жилийн өмнө Хятад руу гаргахаар зэхэж байсан вагонд гаалийнхан шалгалт хийхэд 40тоннын контэйнер дүүрэн ховор уран зохиолын номнууд гарчээ. Одоо бидний эрээд олддоггүй дээхэн үеийн мундаг зохиолч, орчуулагчдын гайхамшигтай бүтээлүүд зүгээр л урд хөршийн 00-ийн цаасны үйлдвэрт түүхий эд болон ачигдсан нь тэр байж. Тэр чигтээ гараад явчихсан бол, гөө мөн хайран аа. Магадгүй өмч хувьчлалаар номын сангийн барилгыг хувьчилж авсан нөхөр тавиур дүүрэн номоо яажшуухан хэдэн цаас болгох аргаа олж ядаж ядаж, эцэст нь урагш ачуулах "супер" шийдэл олсон нь тэр байх. Ачаа ч хураагдаж, хэдэн жилийн дараа арай сэтгэлтэй хүний ч гарт очиж. Номонд хорхойтой хүмүүс энэ хуудсаар нэг ороод гараарай.

Ингээд ном авсан өдрийнхөө оройноо "Жоор Оруэллийн Эзнээ сольсон нь"-ийг уншиж дуусгалаа. Бурангуй нийгэм, түүний үр урхагийн талаар энгийн үгээр, тун ч ёжтойхон бичсэн зохиол аж. Сайн ч орчуулсан байна.

Гол баатрууд

Английн хөдөө тосгон, ноён Жонсын ферм. "Өөдгүй" архичдад зарагдсаар залхсан амьтад хувь заяандаа их л гутарцгаах аж. Мажор нэртэй бодон үхэхийн өмнө энэ насныхаа мөрөөдлийг амьтдад ярина. Бослого гаргаж, хүмсийг хөөж явуулаад бүх амьтад тэгш эрхтэйгээр, хувь заяагаа өөрсдөө мэдэж, баян цатгалан амьдрах тийм сайхан цаг үе хэзээ нэгэн цагт ирэх тухай хүүрнэнэ. Бодон өнгөрөөд удалгүй амьтад бослого гаргаж, фермийн хяналтыг гартаа авна. Бүх амьтад тэгш эрхтэй ба нэг амьтан нөгөөнхөө амийг хөнөөхгүй байх, ор хөнжил, хувцас хунарыг хэзээд хэрэглэхгүй гэх мэт 7 заалттай хуулийг бүх нийтээр батална. Өөрсдийгөө хамгийн ухаантай нь гэж тас мэлзэх гахайнууд удалгүй шийдвэр гаргах бүхий л эрх мэдлийг авах ба ферм тун аажмаар урьд байснаас ч бүр дор боолын газар болж хувирна. Бусад амьтад үүнийг эс анзаарах бөгөөд одоогийн нөхцөл байдал нь ямар ч болов Жонсын үеийнхээс хавьгүй дээр гэдэгт итгэсээр байх болно. Хуучин батласан хууль нь "Бүх амьтан тэгш эрхтэй, түүний дотор гахай бүр илүү тэгш эрхтэй" гэсэн марзан тунхаг болсныг хэн ч үл анзаарах ажгуу.

Зохиогч(1903-1950) тухайн үеийн Сталин, түүний тойрон хүрээлэгсдийн бий болгосон тоталитар тогтолцоог шүүмжилж ийн бичиж байжээ. Бүр номын баатруудаар тодорхой хүмүүсийг хүртэл төлөөлүүлсэн нь байх юм. Харин миний бодоход энэ номон дээрх бүх зүйл манай Монголд биежилтээ бүрэн олоод байгаа юм шиг... Төрийн албан тушаалыг хувьдаа урвуулан ашигладаг, хувийн компани шигээ ойлгодог ухнууд. Хүчээр дарамтлах олигархиуд, хүний амийг нохой хуцахын дайтай үл ойшоох муйхрууд. Дарлагдсаар, мунхарсаар нөхцөл байдалтайгаа нэгэнт эвлэрч эхлээд буй хүн зон. Ай да, гурвалжин дөрвөлжин алаг эрээн хорвоо юу?

Харин та юу гэж бодож байна?

========================================
Хавсралт:
  • Зохиол нийт 10 бүлэгтэй ба, бүлэг тус бүрийг тун эвтэйхэн хураангуйлсныг эндээс үзэж болно: http://www.online-literature.com/orwell/animalfarm/
  • Номын хавтасны зургийг тун удахгүй тавих болно ;)

Friday, June 5, 2009

Sudo Make Me a Sandwich

Линукс програмчдад зориулав.
Эх сурвалж: 25 Best Programmer WebComic Strips

Sunday, January 4, 2009

The Memory Book

(vimomn.net-д 12 сарын сүүлээр бичсэн тэмдэглэл)

Саяын амралтын хоёр өдөр санах ой сайжруулах талаархи зөвлөмжтэй маш хөөрхөн ном нэгийг уншлаа. Аль дивангарын буюу 1974 оны хэвлэл байна, зохиогч нь Harry Lorayne & Jerry Lucas нар аж.

Солих, линкдэх болон peg системүүдийг ашиглаад ямар ч зүйлийг хялбархан тогтоож болдог юм байна, хамгийн гол нь тогтоох зүйлээ аль нэгэн сайн мэдэх зүйлтэйгээ холбоод зураг болгон төсөөлөх, оюундаа өнгө нэмэн дүрслэх явдал ажээ.

Өчигдөр гучин зургаан оронтой тоог гурван минутад цээжилж, араас урдаас нь шууд хэлж үзэв. Болж байна. Мөн 20 гадаад үг хэдхэн хоромд дэс дарааллаар нь тогтоогоод, яг тэд дэх үг нь тэр гээд хэлж чадаж байна лэ, сонирхолтой нь өнөөдөр ч тэднийг тод санаж байна. Бас календарь гэдэг зүйлийг огт ашиглахааргүй болов. Энэ мэт техникүүд бүгд энд бичигдсэн байна

Жишээ нь 2009 оны календарыг "Ertiid Ulmaa galiin och urdiish" гээд цээжилчихэж байгаам. Ухаан нь "Эртийдээр Улмаа улаан гараараа галын оч үрээд л, ид шидийн, бас аймаар байсан" байх нь гээд төсөөлчихнө. 2009 оны саруудын эхний ням гарагуудыг дээрх өгүүлбэр болгоод кодлосон нь энэ. r-4,t-1,l-5,m-3,7-k,2-n тоонуудыг арын үсэгнүүдэд нь харгалзуулаад өмнө нь цээжилсэн байх хэрэгтэй, жишээ нь 4-г four гэж бичдэг, сүүлийн үсэг нь r.m үсэг доошоо 3, n үсэг 2 шүдтэй ч гэдийм уу.

Үүнээс I-р сарын эхний ням гараг 4нд, II-р сарынх 1нд гэвэл 12 сарынх: 4-1-1 + 5-3-7 + 5-2-6 + 4-1-6 байдлаар тайлагдана. 2009 оны 1 сарын 5 бол Даваа гараг, 2 сарын 8 бол Ням гараг гэдэг нь эндээс харагдаж байна уу?

2010: 3-7-7 + 4-2-6 + 4-1-5 + 3-7-5
2009: 4-1-1 + 5-3-7 + 5-2-6 + 4-1-6
2008: 6-3-2 + 6-4-1 + 6-3-7 + 5-2-7

Өмнөх жилийн Ням гарагуудыг олохдоо сар бүрийнх дээр 1-ийг нэм, ирэх жилийнхийг олохдоо харин 1-ийг хасаарай. Өндөр жилийн хувьд анхаарах жижиг зүйл бол бий, та бүхэн гярхай харвал анзаарна.

Манай ангийн хүүхэд энд тэнд санах ойн олимпиадад оролцоод шаггүй амжилттай яваа, дээр ирээд сонин ярихаар нь энэ талаар судлаж үзвэл их зүгээр юм байна гэж бодож байлаа. Хачир болгож ярихад саяын уншдаг ном их хуучин ном, Яманотэ шугам, Эбису экинээс жаахан яваад Good Day Books нэртэй англи хуучин номын дэлгүүр байна лэ, тэндээс авсийм. Номоо wishlist-д бүртгүүлчихээр, олоод мэйл биччих юм билээ. Токио дахь хамгийн том англи номын дэлгүүр гэсэн шүү ;)

Саруул, сэргэг санах ойн төлөө!